“Jeta e kësaj bote, nuk është gjë tjetër, veçse argëtim dhe lojë. Ndërsa jeta e botës tjetër, pikërisht ajo është Jeta e Vërtetë. Veç sikur ta dinin!” (Kuran, El-Ankebut: 64)
Për pritjen e vitit të ri hixhri nuk ligjërohet të bëhet festë dhe dispozita e festimit të tij nuk ndryshon nga ajo e festimit të ditëlindjes profetike.
Sahabët (shokët e Profetit) e vendosën në fakt vitin e ri hixhri për arsye që të regjistronin kronikat e akteve / dokumenteve që t’i sistemonin ato. Njeriu nuk është për t’u pasur zili për shkak të jetëgjatësisë së tij apo viteve të shumta që mban mbi supe, pasi sa e sa njerëz prej atyre që kanë jetuar vërtet gjatë, gjatë këtyre viteve të shumta të jetës së tyre vetëm kanë shtuar gjithnjë e më shumë largimin e tyre nga Allahu i Madhëruar. Njeriu më i keq dhe më i mbrapsht është ai që jeton gjatë dhe veprën e ka të mbrapsht (të keqe). Zili nuk kihet njeriu që thjesht jeton gjatë, por ai që vitet e gjata të jetës së tij i shkoi në bindje ndaj Allahut të Lartmadhëruar.
A mund të na tregoni nëse lejohet apo jo urimi i Vitit të Ri Hixhri dhe të na shpjegoni mendimet kryesore të juristëve muslimanë lidhur me këtë?
Përgjigjja: A LEJOHET URIMI I VITIT TË RI HIXHRI
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Vitit i Ri Hixhri përbën pikërisht vitin kalendarik islam, viti i parë i të cilit daton (fillon) me emigrimin profetik nga Meka për në Medine.
Thënë në mënyrë të përgjithshme, lidhur me urimin e Vitit të Ri Hixhri, juristët muslimanë ndajnë një sërë qëndrimesh: disa prej tyre e kanë lejuar atë duke e konsideruar mubah1 (të lejuar / të lirë) dhe disa duke e konsideruar mendub2 (të pëlqyeshëm / të preferuar); disa nuk kanë lejuar që ta fillojmë të parët këtë urim, por e kanë lejuar kthimin e tij (duke bërë lutje për uruesin që të ketë një vit të begatë) dhe disa të tjerë e kanë ndaluar kategorikisht këtë urim; kurse në mënyrë më të detajuar thuhet sa vijon3:
Zëvendës i kujt është njeriu në tokë, zëvendës i Zotit apo zëvendës i xhindeve? Cili është kuptimi i fjalës “zëvendës” në këtë rast?
Përgjigjja: NJERIU ZËVENDËS-TRASHËGIMTAR NË TOKË
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Sa i përket interpretimeve kryesore lidhur me fragmentin kuranor “një khalifeh (mëkëmbës / zëvendës / trashëgimtar) në tokë”, të ardhur në ajetin kuranor: “Kur Zoti yt u tha engjëjve: ‘Unë do të krijoj një khalifeh (mëkëmbës / zëvendës / trashëgimtar) në tokë’”1; është përmendur sa vijon:
A mund të na tregoni rreth xhenetit ku banoi fillimisht Ademi (Paqja qoftë mbi të!) me bashkëshorten e tij (Havanë) dhe rreth pemës së ndaluar që ata të dy hëngrën?
Përgjigjja: XHENETI KU BANOI FILLIMISHT ADEMI
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Rreth xhenetit ku banoi Ademi dhe pemës së ndaluar që ai hëngri, në literaturat islame thuhet sa vijon1:
Së pari: Rreth xhenetit ku banoi Ademi me bashkëshorten e tij
Tekstet islame përmendin se Ademi (Paqja qoftë mbi të!) dhe bashkëshortja e tij kanë banuar fillimisht në xhenet (në një kopsht të bukur të begatë), por nuk citojnë prerazi karakteristikën e këtij xheneti, nëse është Xheneti i përjetësisë (parajsa që u është premtuar besimtarëve në amshim), apo një xhenet (kopsht i bukur i begatë) i veçantë për Ademin dhe bashkëshorten e tij, apo një xhenet (kopsht i bukur i begatë) prej atyre të tokës.
A është e vërtetë se Ademi dhe gruaja e tij (Havaja) u përzunë nga Xheneti për në tokë ngaqë Allahu u zemëruar me ata kur hëngrën nga pema e ndaluar, përndryshe nuk do dëboheshin nga aty?
Përgjigjja: ADEMI NË TOKË MIRËMBAJTËS JO I DËBUAR
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Së pari: Ademi u soll në tokë për mirëmbatjen e saj, jo si i përzënë nga Xheneti
Është fakt se Allahu i Lartmadhëruar nuk u zemëruar me Ademin (Paqja qoftë mbi të!), por Ai vetëm sa e qortoi atë lehtësisht, në një formë të tillë që pati rrjedhojë të sigurt pendimin e Ademit që u pranua nga Allahu i Lartmadhëruar dhe u shoqërua me përzgjedhjen hyjnore të Ademit për t’u bërë pjesë e robërve të përzgjedhur e të afërt tek Allahu i Lartësuar.
A janë dërguar tek xhindet profetë apo të dërguar që kanë qenë prej sojit të tyre (xhindeve)?
Përgjigjja: A U DËRGUAN PROFETË PREJ XHINDEVE
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Fillimisht duhet ditur se juristët muslimanë janë të pajtimit se Profeti Muhamed (Paqja qoftë mbi të!) është dërguar tek xhindet dhe njerëzit së bashku; kurse në lidhje me faktin nëse Allahu ka dërguar ose jo para dërgimit të Profetit Muhamed (Paqja qoftë mbi të!) tek xhindet profetë apo të dërguar prej sojit të tyre (xhindeve), juristët muslimanë ndajnë dy mendimet kryesore në vijim1:
Cili është kuptimi i thënies “Ja Dhel Xhelaali Uel Ikraam” dhe a është në rregull që kjo thënie të thuhet shpesh?
Përgjigjja: EMRI HYJNOR-DHUL XHELAALI UEL IKRAAM
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Thënia “Ja Dhel Xhelaali Uel Ikraam / O Zotëruesi (Merituesi) i Madhështisë dhe Fisnikërisë (plot Madhëri dhe Nderim je Ti)”, është prej emrave të Allahut të Madhëruar, i cili ka ardhur në Kuranin fisnik në suren (kaptinën kuranore) Er-Rahman, si vijon: “Qoftë i lartësuar emri i Zotit tënd, plot Madhëri dhe Nderim.“1
Akush nuk mund ta mohojë faktin se rituali festiv i vitit të ri përbën përngjasim me jobesimtarët dhe është i mbushur me paganizma, rite dhe mëkate që bien ndesh kryekëput me fenë islame. Por pyetja ime qëndron në faktin se a mundet dikush që ta festojë apo përjetojë vitin e ri i zhveshur nga qëllimi (nijeti) i përngjasimit me jobesimtarët dhe larg mëkateve të rënda që bëhen në të? Po kështu a lejohet urimi i tij po mbi principin paraprak dhe së paku a lejohet që për mirësjellje t’ua kthejmë urimin atyre që na e urojnë atë?
Cilat janë argumentet juridike islame me të cilat juristët e përmbajtur muslimanë, e mbrojnë mendimin / qëndrimin përgjithësues të tyre se, ritualet festive të rregullta, me veprime, si: grumbullimi, urimi, lodrimi etj.; hyjnë tek festat fetare?
Përgjigjja: FESTAT JOLEGJITIME-QËNDRIMI I PËRMBAJTUR
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Qëndrimi bazë i dijetarëve muslimanë të përmbajtur është se, ritualet festive të rregullta, që bartin veprime të tilla si: grumbullimi, urimi, lodrimi etj.; hyjnë tek festat fetare, kurse në mënyrë më të detajuar thuhet sa vijon1:
Me afrimin e fundvitit por edhe më gjerë, bëhemi shpesh dëshmitarë të qëndrimeve ndër disa muslimanë se nuk përbën problem që të festohen apo thënë ndryshe të bëhemi palë në aspektin tradicional, sa i përket festave që nuk kanë karakter të qartë fetar dhe që thjesht bëjnë pjesë tek traditat njerëzore. A mund të na ndriçoni mbi këndvështrimin që duhet të ketë muslimani/a mbi kuptimin dhe urtësinë e festave sipas fesë islame?
