Numri i fetvasë: 453 IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
Kategoria: VEPRIMET E NDALUARA GJATË IȞRAMIT
294 shfletues/klikues IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
Pyetje: IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
A mund të na tregoni në mënyrë të përmbledhur në lidhje obligimin kundrejt detyrimit të pakryer të ritualit dhe se çfarë i ndalohet e çfarë jo personit në ihram?
Përgjigjja: IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Në kuadrin e kryerjes së ritualeve madhështore islame të haxhit dhe të umres, juristët muslimanë kanë trajtuar obligimin kundrejt detyrimit të pakryer të ritualit dhe se çfarë i ndalohet e çfarë jo personit në ihram, si vijon1: Lexoni më tepër
Obligimi kundrejt detyrimit të pakryer të ritualit dhe çfarë i ndalohet e çfarë jo personit në ihram
Shqyrtimi i parë: Obligimi kundrejt detyrimit të pakryer të ritualit
Parashtresa e parë: Ndreqja / Kompensimi i detyrimeve të lëna kur kjo është e mundur
Lënia e detyrimeve (vaxhibeteve) nuk bie (nuk shfuqizohet) për shkak të harresës, padijes apo imponimit (shtrëngimit) dhe detyrimi i lënë (pa bërë) duhet të ndreqet (kompensohet) kurdoherë që e tillë gjë është e mundur.3
arabishtالباب الخامس: محظوراتُ الإحرامِ، وما يَجِبُ فيها وفي تَرْكِ الواجِبِ مِنَ الفِدْيةِ
الفصل الرابع: ما يجِبُ على من تَركَ واجِبًا من واجباتِ النُّسُكِ
المبحث الأوَّل: تدارُكُ الواجباتِ متى ما أمكَنَ
تَرْكُ الواجباتِ لا يَسْقُطُ بالنِّسيانِ والجهلِ والإكراهِ متى أمكَنَ تدارُكُه
الأدِلَّة:
أوَّلًا: مِنَ السُّنَّةِ
1- عن أنسِ بنِ مالكٍ رَضِيَ اللهُ عنه قال: قال نبيُّ الله صلَّى اللهُ عليه وسلَّم: ((مَن نَسِيَ صلاةً أو نام عنها فكَفَّارتُها أن يُصَلِّيَها إذا ذَكَرَها ))
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنَّه لم يُسْقِطْ عنه الصَّلاةَ مع النِّسيانِ، فدلَّ على أنَّ تَرْكَ الواجباتِ لا يَسْقُطُ بالنِّسيانِ، متى أمكَنَ تَدارُكُه
2- عن أبي هريرةَ رَضِيَ اللهُ عنه، أنَّ رسولَ الله صلَّى اللهُ عليه وسلَّم قال للرَّجُلِ المُسيءِ صَلاتَه: ((ارجِعْ فَصَلِّ؛ فإنِّكَ لم تُصَلِّ ))
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنَّ النبيَّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم لم يُسْقِطِ الصَّلاةَ الحاضرةَ بالجهلِ، وإنَّما أمَرَه بالإعادةِ مع أنَّه جاهِلٌ؛ لأنَّه تَرَك مأمورًا
ثانيًا: أنَّه تَرَك مأمورًا، والمأموراتُ أمورٌ إيجابيَّة، يُمكِنُ تدارُكُها بفِعْلِها، بخلاف المنهيَّاتِ، فإنَّها مَضَتْ، ولا يمكِنُ تَدارُكُها، لكنْ إذا كان في أثناءِ المنهيِّ فيجِبُ التَّدارُكُ بقَطْعِه
ثالثًا: أنَّ تارِكَ المأمورِ جاهلًا أو ناسيًا غيرُ مؤاخَذٍ بالتَّرْكِ، لكنْ عَدَمُ فِعْلِه إيَّاه يقتضي إلزامَه به متى زال العُذْرُ؛ إبراءً لِذِمَّتِه
Parashtresa e dytë: Shpërblesa për lënien e detyrimit (vaxhibit)
Në rastin e lënies (pa bërë) të një detyrimi4, del si detyrë prerja e një therori (therja e një hedji / kurbani në Mekë5); dhe ky është mendimi i të katër medh’hebeve (fakulteteve / shkollave juridike kryesore) islame: medh’hebit (fakultetit juridik) hanefi, maliki, shafi’i dhe hanbeli.
arabishtالمبحث الثَّاني: فِدْيةُ تَرْكِ الواجِبِ
يجِبُ بِتَرْكِ الواجِبِ دَمٌ، وهذا باتِّفاقِ المَذاهِبِ الفِقْهيَّةِ الأربَعةِ: الحَنَفيَّة، والمالِكيَّة، والشَّافعيَّة، والحَنابِلة
الأدِلَّة:
أوَّلًا: مِنَ السُّنَّةِ
عَنِ ابْنِ عبَّاسٍ رَضِيَ اللهُ عنهما أنَّه قال: ((مَن نَسِيَ مِنْ نُسُكِه شيئًا، أو تَرَكَه فلْيُهْرِقْ دمًا))
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنَّ مِثْلَه لا يُقالُ بالرأيِ؛ فله حُكْمُ الرَّفْعِ، ولا مخالِفَ له مِنَ الصَّحابةِ رَضِيَ اللهُ عنهم، وعليه انعقَدَتْ فتاوى التَّابعينَ، وعامَّةِ الأُمَّةِ.
Shqyrtimi i dytë: Çfarë i ndalohet e çfarë jo personit në ihram
Parashtresa e parë: Çfarë duhet të shmangë personi në ihram
Së pari: Fjala dhe vepra e shthurur (e paturpshme) është e ndaluar si në ihram edhe jashtë ihramit, porse ndalimi i sa në fjalë në ihram është edhe më i fuqishëm, për arsye të pozitës së pacenueshme që gëzon adhurimi.
Së dyti: Kundërvëniet / Mosbindjet (ndaj normave islame): gjë me të cilën nënkuptohen të gjitha mëkatet, duke përfshirë edhe ndalimet e ihramit.
Së treti: Grindja / Debati gjatë haxhit: është fjala për grindjet dhe mosmarrëveshjet e kota (të padrejta), veçanërisht me shokët dhe personat që na shërbejnë, ose grindjet e padobishme; sepse kjo provokon të keqen, shkakton armiqësi dhe largon vëmendjen nga përkujtimi i Allahut; ndërsa diskutimet / argumentimet në mënyrën më të mirë për të paraqitur të vërtetën ose për të refuzuar të pavërtetën, nuk kanë asnjë të keqe (janë në rregull).
arabishtالباب الخامس: محظوراتُ الإحرامِ، وما يَجِبُ فيها وفي تَرْكِ الواجِبِ مِنَ الفِدْيةِ
الفصل الخامس: ما يَحْرُمُ على المُحْرِم، وما يُباحُ له
المبحث الأوَّل: ما يجِبُ على المُحْرِم تَوَقِّيه
يجب على المُحْرِمِ أن يتَوَقَّى ما يلي:
أوَّلًا: الفُحْشُ مِنَ القَوْلِ والفعْلِ، وذلك منهيٌّ عنه في الإحرامِ وغيرِ الإحرامِ، إلَّا أنَّ الحَظْرَ في الإحرامِ أشَدُّ؛ لحُرمةِ العبادةِ.
ثانيًا: الفُسُوقُ: وهو جميعُ المعاصي، ومنها محظوراتُ الإحرامِ
ثالثًا: الجِدالُ في الحَجِّ: وهو المخاصَمةُ في الباطِلِ، لاسيما مع الرُّفقاءِ والخَدَمِ، أو الجدلُ فيما لا فائدةَ فيه؛ لأنَّ ذلك يُثيرُ الشَّرَّ ويوقِعُ العداوةَ، ويَشْغَلُ عن ذكْرِ اللهِ، أمَّا الجدالُ بالتي هي أحسَنُ لإظهارِ الحَقِّ ورَدِّ الباطِلِ؛ فلا بأسَ به
الأدِلَّة:
أوَّلًا: مِنَ الكِتاب
1- قولُه تعالى: الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ [البقرة: 197]
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنَّ هذا نهيٌ بصيغةِ النَّفيِ، وهو آكَدُ ما يكون مِنَ النَّهيِ، كأنه قيل: فلا يكونَنَّ رفَثٌ ولا فُسوقٌ ولا جِدالٌ في الحَجِّ
2- قولُه تعالى: وَمَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ [الحج: 25]
ثانيًا: مِنَ السُّنَّةِ
1- عن أبي هريرة رَضِيَ اللهُ عنه، قال: سمعتُ النبيَّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم يقول: ((مَن حَجَّ للهِ فلم يَرْفُثْ، ولم يفْسُقْ، رَجَعَ كيومَ وَلَدَتْه أمُّه ))
2- عن أبي هريرةَ رَضِيَ اللهُ عنه: أنَّ رسولَ الله صلَّى اللهُ عليه وسلَّم قال: ((العُمْرةُ إلى العُمْرةِ كفَّارةٌ لِمَا بينهما، والحجُّ المبرورُ ليس له جَزَاءٌ إلَّا الجنَّةُ ))
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنَّ مِن جُملةِ ما فُسِّرَ به الحجُّ المبرورُ: أنَّه الحجُّ الذي لم يخالِطْه شَيءٌ مِنَ المَأثَمِ.
Parashtresa e dytë: Çfarë i lejohet personit në ihram
Ndarja e parë: Tregtia dhe prodhimtaria
Personi në ihram mund të tregtojë dhe të merret me prodhimtari gjatë haxhit6; dhe ky është mendim konsensual (i njëzëshëm) ndër juristët muslimanë, i transmetuar nga Ibn Kudama, En-Neueui, Esh-Shinkiti dhe El-Xhasas (ky i fundit, çdo mendim tjetër veç kësaj, e përshkruan si të çrregullt).
Ndarja e dytë: Hixhameja (Kurimi me kupa)
Hixhameja (Kurimi me kupa) i lejohet personit në ihram nëse ka arsye për ta bërë këtë, dhe nëse (gjatë kësaj) nuk heq prej qimeve, ky person nuk ngarkohet me ndonjë detyrim (shpërblesë / zhdëmtim); dhe ky është mendim konsensual (i njëzëshëm) ndër juristët muslimanë, i transmetuar nga Ibn Abdul-Barr, El-Bagaui, El-Kurtubi, En-Neueui dhe Es-San’ani.
Ndarja e tretë: Kurimi duke shmangur lëndët që përmbajnë parfum
Personit në ihram i lejohet që të kurohet me lëndë (kurative) që nuk përmbajnë parfum dhe i lejohet që t’i prekë ato; dhe ky është mendim konsensual (i njëzëshëm) ndër juristët muslimanë, i transmetuar nga Ibn Abdul-Barr.
Ndarja e katërt: Misvaku
Përdorimi i misvakut (shkopëzit pastrues të dhëmbëve) për personin në ihram është i lejuar; dhe ky është mendim konsensual (i njëzëshëm) ndër juristët muslimanë, i transmetuar nga Ibn el-Mundhiri dhe El-Hattabi.
Ndarja e pestë: Therja e bagëtive dhe të ngjashmeve
Personit në ihram i lejohet të therë bagëti, pula dhe të ngjashme; dhe ky është mendim konsensual (i njëzëshëm) ndër juristët muslimanë, i transmetuar nga Ibn Hazmi dhe Ibn Kudama.
arabishtالمبحث الثاني: ما يباح للمحرم
المطلب الأول: التِّجارةُ والصِّناعةُ
للمُحْرِمِ أن يتَّجِرَ ويَصْنَعَ في الحَجِّ
الأدِلَّة:
أوَّلًا: مِنَ الكِتاب
1- قولُه تعالى: لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَبْتَغُواْ فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ [البقرة: 198]
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنَّها نزلتْ في التِّجارةِ في الحجِّ، فعَنِ ابْنِ عبَّاسٍ رَضِيَ اللهُ عنهما، قال: (كانت عُكاظٌ، ومَجَنَّةُ، وذو المَجازِ أسواقًا في الجاهليَّة، فتأَثَّموا أن يتَّجِروا في المواسِمِ، فنزلت: لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ [البقرة: 198] في مواسِمِ الحجِّ)
1- قولُه تعالى: وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجالًا وَعَلى كُلِّ ضامِر… لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ [الحج: 27-28]
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنه لم يُخَصِّصْ شيئًا مِنَ المنافِعِ دون غيرِها؛ فهو عامٌّ في جميعِها مِنْ منافِعِ الدُّنيا والآخِرةِ
2- قولُه تعالى: وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبا [البقرة: 275]
وَجْهُ الدَّلالةِ:
أنه لم يُخَصِّصْ منه حالَ الحَجِّ، فيبقى البيعُ على أصلِ الإباحةِ
ثانيًا: مِنَ السُّنَّةِ
عن أبى أُمامَةَ التَّيمِيِّ قال: ((كنتُ رجلًا أَكْرِي في هذا الوَجهِ، وإنَّ ناسًا يقولون: ليس لك حَجٌّ، فقال ابنُ عُمَرَ: أليسَ يُحْرِمُ ويُلَبِّي ويطوفُ بالبيتِ، ويُفْضي من عرفاتٍ، ويرمي الجِمارَ؟ قلتُ: بلى، قال: فإنَّ لك حجًّا، جاء رجلٌ إلى النبيِّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم، فسأَلَه عمَّا سألْتَني عنه، فسَكَت رسولُ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم فلم يُجِبْه حتى نزلت هذه الآيةُ: لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ [البقرة: 198] ، فأرسل إليه رسولُ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم، وقرأ عليه هذه الآيةَ، وقال: لك حَجٌّ ))
ثالثًا: مِنَ الإجماعِ
نقل الإجماعَ على جوازِ ذلك ابنُ قُدامة، والنوويُّ، والشنقيطيُّ، والجصَّاصُ، ووَصَفَ القولَ بِسِواه بالشُّذُوذِ
المطلب الثاني: الحِجامةُ
تجوزُ الحِجامةُ للمُحرِم إذا كان له عُذرٌ في ذلك، ولا شيءَ عليه إذا لم يَحلِقْ شَعرًا.
الدليل من الإجماع:
نقلَ الإجماعَ على ذلك: ابنُ عبدِ البَر، والبَغَويُّ، والقُرْطُبيُّ، والنَّوويُّ، والصَّنعانيُّ
المطلب الثالث: التَّداوي بما ليس بطِيب
يَجوزُ للمُحرِمِ مُباشرةُ ما ليسَ بطِيبٍ والتَّداوي به.
الدليل من الإجماع:
نقلَ الإجماعَ على ذلك: ابن عبد البر
المطلب الرابع: السِّواكُ
يَجوزُ السِّواكُ للمُحرِمِ.
الدليل من الإجماع:
نقلَ الإجماعَ على ذلك: ابن المنذر، والحطاب
المطلب الخامس: ذَبحُ بَهيمةِ الأنعامِ ونَحْوِها
يجوزُ للمُحْرِم ذَبحُ بهيمةِ الأنعامِ والدَّجاجِ ونَحْوِها.
الدليل من الإجماع:
نقلَ الإجماعَ على ذلك: ابنُ حزمٍ، وابنُ قُدامة.
Parashtresa e tretë: Etika e hyrjes në Mekë dhe në El-Mesxhidu el-Haram7 / Xhamia e Haremit (territorit të paprekshëm) Mekas
Ndarja e parë: Hyrja në Mekë nga Meka e epërme (nga pika më e lartë e saj) dhe largimi prej Mekës nga Meka e poshtme (nga pika më e ulët e saj)
Për personin në ihram është e pëlqyeshme që të hyjë në Mekë nga Meka e epërme (nga pika më e lartë e saj) dhe të largohet prej Mekës nga Meka e poshtme (nga pika më e ulët e saj), nëse kjo është e mundur të bëhet, në të kundërtën, personi në fjalë mund të hyjë nga çdo rrugë (e Mekës) që dëshiron; dhe ky është mendimi i të katër medh’hebeve (fakulteteve / shkollave juridike kryesore) islame: medh’hebit hanefi, maliki, shafi’i dhe hanbeli.
Ndarja e dytë: Gusli (Larja rituale e gjithë trupit) para hyrjes në Mekë
Për personin në ihram është e pëlqyeshme që të lahet para se të hyjë në Mekë, pra (para se të hyjë) në Dhu Tuva ose në ndonjë hyrje tjetër të Mekës, dhe ky është mendimi i të katër medh’hebeve (fakulteteve / shkollave juridike kryesore) islame: medh’hebit hanefi, maliki, shafi’i dhe hanbeli.
Ndarja e tretë: Hyrja në Mekë të jetë gjatë ditës (dhe jo natën)
Për personin në ihram është e pëlqyeshme që të hyjë në Mekë gjatë ditës, dhe ky është mendimi i shumicës së juristëve muslimanë: mendimi i një grupi të selefëve (dijetarëve të tre gjeneratave të para muslimane) dhe mendimi i medh’hebit (fakultetit juridik) maliki, shafi’i dhe hanbeli.
Ndarja e katërt: Gjëja e parë që bëhet me të hyrë në Mekë të jetë tavafu el-kudumi (rrotullimi reth Qabes në mbërritje)
Për personin në ihram është e pëlqyeshme që kur të hyjë në Mekë të fillojë (veprimet rituale të këtushme) me tavafu el-kudum (rrotullimin rreth Qabes me të mbërritur), dhe ky është mendimi i të katër medh’hebeve (fakulteteve / shkollave juridike kryesore) islame: medh’hebit hanefi, maliki, shafi’i dhe hanbeli.
Ndarja e pestë: Çfarë thuhet kur hyjmë në El-Mesxhidu el-Haram / Xhamia e Haremit (territorit të paprekshëm) Mekas
Është e pëlqyeshme që kur hyjmë në El-Mesxhidu el-Haram të lutemi si në xhamitë e tjera, duke thënë: “EŬUDHU BIL-LAAHIL AĎȞIIM UE BI UEXHËHIHIL KERIIM UE BI SULŤAANIHIL ǨADIIM, MINESH-SHEJŤAANIR-RAXHIIM, [ALL-LLAAHUM-ME ŠAL-LI ĂLEE MUȞAM-MEDIN UE SEL-LIM] ALL-LLAAHUM-ME-FTAȞ LII EBUEEBE RAȞMETIK / Mbrohem me Allahun e Madhërishëm, me Fytyrën e Tij bujare, me plotfuqishmërinë e Tij të përhershme, nga shejtani i mallkuar. [O Allah, jepi mëshirë dhe paqe Muhamedit.] O Allah hapmi dyert e mëshirës Tënde”; dhe kur dalim themi: “[ALL-LLAAHUM-ME ŠAL-LI ĂLEE MUȞAM-MEDIN UE SEL-LIM] ALL-LLAAHUM-ME IN-NII ES-EULUKE MIN FAĎLIK [ALL-LLAAHUM-MEĂŠIMNII MINESH-SHEJŤAANIR-RAXHIIM / [O Allah, jepi mëshirë dhe paqe Muhamedit.] O Allah, të kërkoj të më japësh prej mirësisë Tënde. [O Allah mbromë nga shejtani i mallkuar.]”8
Ndarja e gjashtë: Hyjmë në El-Mesxhid el-Haram me këmbën e djathtë
Është e pëlqyeshme që kur të hyjmë në El-Mesxhid el-Haram, ta paraprijmë (të fusim së pari) këmbën e djathtë; njëjtë si në xhamitë e tjera.
arabishtالمبحث الثَّالث: آدابُ دُخولِ مكَّةَ والمسجِدِ الحَرامِ
المطلب الأوَّل: دخولُ مكَّةَ مِن أعلاها والخُروجُ مِن أسفَلِها
يُستحَبُّ للمُحْرمِ أن يدخُلَ مكَّةَ مِن أعلاها، ويخرُجَ مِن أسفَلِها، إن تيسَّرَ له ذلك وإلَّا فله أن يدخُلَ من أيِّ طريقٍ شاء وهذا باتِّفاقِ المَذاهِبِ الفِقْهيَّةِ الأربَعةِ: الحَنَفيَّة، والمالِكيَّة، والشَّافعيَّة، والحَنابِلة
الدَّليلُ مِنَ السُّنَّةِ:
عن ابنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عنه قال: ((كان رسولُ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم يدخُلُ مِنَ الثَّنِيَّةِ العُلْيا، ويخرُجُ مِنَ الثَّنِيَّةِ السُّفْلى ))
المطلب الثَّاني: الغُسْلُ قبلَ دُخولِ مَكَّة
يُستحَبُّ للمُحْرمِ أن يغتَسِلَ قبل دُخولِه إلى مكَّةَ، وذلك عند ذي طُوًى، أو غيرِه من مداخِلِ مكَّةَ، وهذا باتِّفاقِ المَذاهِبِ الفِقْهيَّةِ الأربَعةِ: الحَنَفيَّة، والمالِكيَّة، والشَّافعيَّة، والحَنابِلة
الدَّليلُ مِنَ السُّنَّةِ:
عن نافعٍ قال: ((كان ابنُ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عنهما إذا دخل أدنى الحَرَمِ أمسَكَ عن التَّلبيةِ، ثُمَّ يبيتُ بذي طُوًى، ثم يصلِّي به الصُّبحَ، ويغتَسِل ويُحَدِّثُ أنَّ نبيَّ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم كان يفعَلُ ذلك ))
المطلب الثَّالث: دخولُ مكَّةَ نهارًا
يُستحَبُّ للمُحْرمِ أن يدخُلَ مكَّةَ نهارًا، وهو مَذهَبُ الجُمْهورِ: المالِكيَّة، والشَّافعيَّة، والحَنابِلة، وقولُ طائفةٍ مِنَ السَّلَفِ
الدَّليل مِنَ السُّنَّةِ:
عَنِ ابنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عنهما، قال: ((بات النبيُّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم بذي طُوًى حتى أصبَحَ، ثم دخلَ مكَّةَ، وكان ابنُ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عنهما يفعَلُه ))
المطلب الرابع: أن يكون أوَّلَ ما يشتَغِلُ به عند دُخولِه الطَّوافُ بالبَيتِ
يُستحَبُّ للمُحْرمِ عند دخولِه إلى مكَّة أن يبدأ بالطَّواف وهذا باتِّفاقِ المَذاهِبِ الفِقْهيَّةِ الأربَعةِ: الحَنَفيَّة، والمالِكيَّة، والشَّافعيَّة، والحَنابِلة
الأدِلَّة:
أوَّلًا: مِنَ السُّنَّةِ
عن عائشَةَ رَضِيَ اللهُ عنها قالت: ((أوَّلُ شيءٍ بدأَ به حين قَدِمَ مكَّةَ أنَّه توضَّأَ، ثم طاف بالبيتِ ))
ثانيًا: مِنَ الآثار
عن عُروةَ بنِ الزُّبَيرِ قال: ((حَجَّ أبو بكرٍ رَضِيَ اللهُ عنه، فكان أوَّلَ شيءٍ بدأ به الطَّوافُ بالبيت، ثم لم تكُنْ عُمْرةً، ثمَّ عُمَرُ رَضِيَ اللهُ عنه مثل ذلك، ثم حَجَّ عُثمانُ رَضِيَ اللهُ عنه، فرأيتُه أوَّلُ شيءٍ بدأَ به الطَّوافُ بالبيتِ، ثم لم تكنْ عُمْرةً، ثمَّ معاويةُ، وعبدُ اللهِ بنُ عُمَرَ، ثم حجَجْتُ مع أبي الزُّبيرِ بنِ العوَّامِ، فكان أولَّ شيءٍ بدأ به الطَّوافُ بالبيتِ، ثم لم تكن عُمْرةً، ثم رأيتُ المهاجرينَ والأنصارَ يفعلون ذلك، ثمَّ لم تكن عُمْرةً، ثم آخِرُ مَن رأيتُ فَعَلَ ذلك ابنُ عُمَرَ، ثم لم يَنْقُضْها عُمْرةً، وهذا ابنُ عُمَرَ عندهم فلا يسألونَه، ولا أحَدَ مِمَّن مضى، ما كانوا يبدَؤونَ بشيءٍ حتى يضعوا أقدامَهم مِنَ الطَّوافِ بالبيتِ، ثم لا يَحِلُّون، وقد رأيتُ أمِّي وخالتي حين تَقْدَمان، لا تَبْتَدِئان بشيءٍ أوَّلَ مِنَ البيت؛ تطوفانِ به، ثمَّ إنَّهما لا تَحِلَّان ))
المطلب الخامس: ما يُقالُ عند دخولِ المسجِدِ الحرامِ
يُسَنُّ أن يدعوَ عندَ دُخولِ المسجدِ الحرامِ، كغيرِه مِنَ المساجِدِ، فيقول: أعوذُ باللهِ العظيمِ، وبوجْهِه الكريمِ، وبِسلطانِه القديمِ، مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيم، اللهُمَّ افتَحْ لي أبوابَ رَحْمَتِك، وعند الخروجِ يقول: اللهمَّ إني أسألُكَ مِن فَضْلِك.
الأدِلَّة مِنَ السُّنَّةِ:
1- عن أبي حُمَيد أو أبي أُسَيدٍ السَّاعديِّ رَضِيَ اللهُ عنهما، أنَّ رسولَ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم قال: ((إذا دخل أحدُكم المسجِدَ فلْيَقُل: اللهمَّ افتَحْ لي أبوابَ رَحْمَتِك، وإذا خرج فلْيَقُل: اللهُمَّ إنِّي أسألُك مِن فَضْلِك ))
2- عن عبدِ اللهِ بنِ عمرٍو رَضِيَ اللهُ عنهما أنَّ النبيَّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم كان يقول إذا دخل المسجد: ((أعوذُ باللهِ العظيمِ، وبوَجْهِه الكريمِ، وسُلطانِه القديمِ، مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيمِ ))
المطلب السادس: تقديمُ الرِّجْلِ اليُمْنى
يُسَنُّ أن يُقَدِّمَ رِجْلَه اليُمْنى عند دُخولِ المسجِدِ الحرامِ؛ كغيرِه مِنَ المساجد.
الدَّليل مِنَ السُّنَّةِ:
عمومُ ما جاء عن عائشةَ رَضِيَ اللهُ عنها؛ حيث قالت: ((كان النبيُّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم يُحِبُّ التيمُّنَ ما استطاعَ، في شأنِه كُلِّه: في طُهُورِه، وتَرَجُّلِه، وتَنَعُّلِه )) .
Allahu e di më mirë. IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
Ju ftojmë ta shpërndani këtë postim, që të përhapet dobia e tij dhe së bashku të marrim shpërblimin e publikuesit të fjalës së mirë.
_____ IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
IHRAMI-DETYRIMI PËR RITUALIN E LËNË-SHMANGIE-LEJIME
Poshtëshënim:
- Shih: dorar, dorar, dorar, dorar dhe dorar.
- Shih: dorar dhe dorar.
- Shih: Esh-Sherh el-Mumti’, 7/202, 203, me autor Ibn Uthejmin. Ibn Dekik el-I’d ka thënë: “Në thënien profetike: ‘Delja jote është dele mishi (pra nuk vlen si kurban)…’ [Sahih Ibn Hiban 5910, Shuajb Arnauti thotë se ky transmetim është sahih/i saktë; kuptimi i këtij transmetimi profetik është se delja që personi kishte therur para namazit të Bajramit, konsiderohet fetarisht (ritualisht) thjesht mish deleje, pra nuk është kurban i vlefshëm dhe nuk ka shpërblimin e ritualit të kurbanit, por është si një therje e zakonshme e cila vlen thjesht si ushqim dhe jo si adhurim; e pastaj personi do të merrte miratimin profetik që të bënte një tjetër kurban në kohën e duhur (pas namazit të Bajramit); shih: dorar]; (në këtë thënie profetike) vjen argumenti se nëse urdhëresat bëhen në kundërshtim me kërkesat përkatëse, vepruesi nuk justifikohet me arsyetimin e padijes, dhe këtu (dijetarët eruditë) kanë bërë dallim ndërmjet urdhëresave dhe ndalesave, ashtu që këto të fundit (ndalesat) i kanë shfajësuar (justifikuar / shfuqizuar) me arsyetimin e harresës dhe padijes, siç ka ardhur në hadithin lidhur me Muauije Ibn el-Hakem, kur ai foli (nga padija) në namaz [ku tha fjalë që s’i përkasin sojit të namazit, por nuk u urdhërua ta përsëris namazin]; më konkretisht dallimi mes tyre (urdhëresave dhe ndalesave) qëndron në faktin se qëllimi i veprimit të urdhëresave është që të arrihen interesat (dobitë / përfitimet) e tyre dhe kjo arrihet vetëm me kryerjen e tyre, teksa vërejtja për ndalesat tërhiqet për shkak të pasojave të këqija të tyre, si sprovë për njeriun e përgjegjshëm në do të përmbahet (frenohet) prej tyre (apo jo), dhe në sprovë (ndalesë) bihet vetëm duke i kryer këto ndalesa me qëllim, ndërsa nëse ky person bie në një ndalesë nga harresa apo padija, i këtillë (person i përgjegjshëm) nuk konsiderohet se e ka kryer këtë ndalesë qëllimisht, prandaj dhe ai justifikohet me padijen në fjalë.” (Ahkam el-Ahkam, 2/545, Ibn Dekik el-I’d)
- Këtu nënkuptohet pra rasti kur personi e ka të pamundur që ta ndreqë / kompensojë më detyrimin e lënë (mbetur pa bërë) në një ritual të caktuar, përfshirë edhe ritualin e haxhit apo umres.
- Shih: islamqa.
- Gjithsesi, dijetarët muslimanë preferojnë (e konsiderojnë vepër të pëlqyeshme) që personi në ihram të mos merret me tregti (dhe ngjashëm), në mënyrë që ta angazhojë zemrën e tij me objektivin bazë që ka ndërmarrë (ritualin e haxhit / umres), zhveshur nga mpleksjet e kësobotshme dhe lidhja e zemrës me to; paçka se edhe nëse personi në ihram merret me tregti a prodhimtari, nuk është se ai del nga përvijimi i sinqeritetit që i kërkohet në ritual. Shih: El-Mexhmu’, 7/76, me autor El-Neueui dhe Mauahib El-Xhelil, 3/501, me autor El-Hattab.
- El-Mesxhidu el-Haram / Xhamia e Haremit (territorit të paprekshëm) Mekas: Bëhet fjalë për xhaminë më të madhe në Islam, e cila gjendet në zemër të territorit të Mekes dhe mesin e kësaj xhamie e përbën Qabja e lëvduar. Ky territor vlerësohet tek muslimanët si territori më i pacenueshëm dhe më madhështor mbi fytyrën e tokës, i quajtur “El-Haram / Harem / Zonë e ndaluar / e paprekshme” nisur nga statusi i veçantë hyjnor që Allahu i Lartësuar i ka dhënë këtij territori. Një namaz aty është i barasvlershëm me njëqindmijë namaze. Kjo Xhami është një nga tre xhamitë ku Profeti (Paqja qoftë mbi të!) ka rekomanduar të ndërmerret udhëtimi.
- Shih: dorar, dorar dhe dorar.
