“Jeta e kësaj bote, nuk është gjë tjetër, veçse argëtim dhe lojë. Ndërsa jeta e botës tjetër, pikërisht ajo është Jeta e Vërtetë. Veç sikur ta dinin!” (Kuran, El-Ankebut: 64)
Xhaxhai im do që të çelë një bunar (pus) uji në Afrikë, në emër të nënës, e cila ka dy muaj që ka ndërruar jetë. A është kjo sadaka e bërë për familjarin e vdekur prej më të mirave dhe a bën që familjari ta bëj atë direkt në emër të të vdekurit apo ta bën atë në emër të vet dhe pastaj e bën nijetin (qëllimin) që ta japë si sadaka (lëmoshë) për të vdekurin; si është më mirë?
Përgjigjja: SADAKAJA PËR TË VDEKURIN-VLERA-FORMA
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Pyetje: PËRVETËSIMI I THESARIT QË E RUAJNË XHINDET
Nëse një thesar i fshehur është i mbyllur me amanet si mund të hapet pa u dëmtuar personi i cili do që ta marrë atë dhe pa u dëmtuar edhe thesari gjatë marrjes? Nëse është një amanet i fortë, i lënë prej shumë vitesh, si mund të thyhet me siguri të plotë pa u dëmtuar? Dua të di se si i bëjnë amanetet (nëse e dini)? Me fjalë të tjera ështe gjetur një thesar i fshehur në shpellë dhe mendohet se është thesar i vjetër i lënë nga turqit, domethënë që nuk e dimë se kush është pronari. Tani puna qëndron se ky thesar nuk mund të merret dot sepse është i lënë me amanet dhe kush hyn brenda (shpellës së thesarit) del i keqtrajtuar/i masakruar. Kush janë këta që e masakrojnë njeriun që hyn brenda shpellës së thesarit; a janë ata xhindet dhe si mund të thyhet amaneti që të hyhet brenda pa u dëmtuar kush hyn dhe pa u dëmtuar thesari?
Cila është arsyeja e lejimit të përvetësimit të thesarit paraislamik dhe si vepron muslimani kur gjen një thesar paraislamik në një shtet islam ose joislam që ka ose jo marrëveshje paqeje me muslimanët?
Përgjigjja: PËRVETËSIMI I THESARIT PARAISLAMIK
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Lidhur me lejimin e pronësimit të thesarit paraislamik, juristët muslimanë theksojnë sa vijon1:
Së pari: Arsyeja e lejimit të përvetësimit të thesarit paraislamik
A lejohet përvetësimi i thesareve të nxjerrja (të gjetura) në vendet që u përkasin gjeneratave njerëzore të panjohura apo ngjashëm?
Përgjigjja: THESARET E GJETURA-NJOHURI BAZË
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Së pari: Përkufizimi dhe llojet e thesarit
Fjala “thesar” në kontekstin e saj të përgjithshëm i përgjigjet fjalës arabe “EL-KENZU”, që përdoret si për thesarin e groposur nga muslimanët (në epokën islamike apo shtetin islam) ashtu edhe për atë të groposur prej njerëzve të epokës paraislamike (para dërgimit të Profetit Muhamed, Paqja qoftë mbi të1).
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Në lidhje me llogaritjen e minimumit jetik dhe nevojave bazë, që bazuar në një mendim të fuqishëm të juristëve muslimanë janë të përjashtuara dhe nuk llogariten në zekatin e pasurisë, thuhet sa vijon1:
Kemi një sasi parashë që e ka mbërritur vlerën e nisabit (pasurisë obliguese të zekatit) që e kemi depozituar në bankë për blerjen e një banese. Pjesa tjetër e të hyrave tona (pa këtë depozitim) vjen nga rroga e burrit që mund të mbulojë vetëm shpenzimet tona familjare mujore dhe që në fund të muajit bie nën vlerën e nisabit. A e kemi obligim që të japim zekat për depozitimin bankar që kemi bërë me qëllim që të mbledhim shumën e duhur për blerjen e banesës sonë?
Cilat janë kushtet bazë (të përgjithshme) të kapitalit (pasurisë / mallit) për të cilin duhet të përllogaritet nisabi (vlera pasurore obliguese e zekatit)?
Përgjigjja: PASURIA ZEKATORE-KUSHTET BAZË
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Kushtet e përgjithshme të kapitalit apo pasurisë për të cilën duhet të përllogaritet nisabi (vlera pasurore obliguese e zekatit) janë si vijon1:
Së pari: Pronësia e plotë e pasurisë zekatore
a. Kjo pasuri të jetë në pronësinë e plotë të pronarit të saj2
A mund të na shpjegoni kuptimin mbi nisabin e pasurisë apo vlerën pasurore në prani të së cilës bëhet obligim (i detyrueshëm) nxjerrja e zekatit të pasurisë?
Përgjigjja: NISABI-PASURIA OBLIGUESE E ZEKATIT
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Çështja kryesore që duhet ditur lidhur me llogaritjen e zekatit të pasurisë, është përllogaritja e nisabit (vlerës së përcaktuar pasurore obliguese të zekatit), ku më konkretisht thuhet sa vijon:
Cili është përkufizimi gjuhësor dhe ai terminologjik (juridik) i sadakasë (lëmoshës) dhe cilat janë disa nga vlerat kryesore të saj?
Përgjigjja: SADAKAJA-PËRKUFIZIMI-LLOJET-VLERA
Falënderimi absolut i takon Allahut! Mëshira, lavdërimi edhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Allahut!
Së pari: Përkufizimi dhe llojet e sadakasë (lëmoshës)1
a. Kuptimi gjuhësor dhe terminologjik i sadakasë
Kuptimi gjuhësor i sadakasë është: “Lëmoshë / bamirësi”,- kurse kuptimi terminologjike (juridik) i sadakasë është: “Çfarë i jepet nevojtarëve për hatër (kënaqësi) të Allahut”.
Kuptimi gjuhësore i fjalës “zekat” është: pastrim, shtim (zhvillim) dhe bereqet (mbarësi a begati), si dhe: mirësi, ajkë e diçkaje dhe çfarë nxirret nga pronari i saj për ta pastruar këtë të fundit me të; ndërsa kuptimi terminologjik i zekatit të pasurisë është: “pjesë e caktuar e një kapitali të caktuar2, që i jepet një kategorie të caktuar, sipas përshkrimeve të caktuara3”.
